زندگینامه

محمدعلی نجفی متولد ۲۳ دی ۱۳۳۰ در شهر تهران، سیاستمدار،  مدرس دانشگاه و مدیر ارشد اجرایی ایرانی است. او شهردار سابق تهران بوده و اکنون نیز به عنوان مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهور، عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری و عضو شورای سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی فعالیت می‌کند.

تحصیلات

نجفی دانش‌آموخته کارشناسی ریاضی از دانشگاه صنعتی شریف و کارشناسی ارشد ریاضی از مؤسسه فناوری ماساچوست‌ است.

آغاز فعالیت سیاسی

نجفی فعالیت سیاسی خود را از سال ۱۳۵۹ در جایگاه ریاست دانشگاه صنعتی اصفهان آغاز نمود، در فاصله سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۳ در جایگاه وزارت علوم فعالیت می‌کرد و از ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۶ وزارت آموزش و پرورش را در کابینه اکبر هاشمی رفسنجانی برعهده داشت. نجفی از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹ در کابینه سید محمد خاتمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه بود. در فاصله سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۲ از اعضای شورای شهر تهران به‌شمار می‌آمد. در دولت یازدهم، در سال ۱۳۹۲ برای یک دوره ۶ ماهه ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و برای یک دوره ۵ ماهه در سال ۱۳۹۴ سرپرستی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را برعهده داشت.

محمدعلی نجفی از بنیان‌گذاران حزب کارگزاران سازندگی، عضو هیئت علمی (بازنشسته) دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف و رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است. نجفی از ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴ در دولت‌های دکتر باهنر،  مهدوی کنی و مهندس موسوی وزیر فرهنگ و آموزش عالی و از ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۶ در دولت‌های موسوی و هاشمی رفسنجانی وزیر آموزش و پرورش ایران بود. در دولت اول خاتمی رئیس سازمان برنامه و بودجه بود. در ۱۳۸۶ به عضویت در سومین دوره شورای شهر تهران انتخاب شد و در ۲۹ مرداد ۱۳۹۲ به دنبال انتصاب به عنوان معاونت رئیس‌جمهور از این سمت استعفا کرد. او در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸) مشاور اقتصادی و برنامه‌ریزی مهدی کروبی از نامزد‌های معترض به نتایج انتخابات بودو نمایندگی مهدی کروبی در شورای نگهبان برای پیگیری مسائل مربوط به تقلب در انتخابات را برعهده داشت.

فعالیت اجرایی در دولت روحانی

نجفی یکی از سه وزیر پیشنهادی کابینه حسن روحانی بود که با وجودی که موافقت نیمی از مجلس را جلب کرده بود، با اختلاف یک رای از مجموع ۲۸۴ رای موفق به حضور در وزارت آموزش و پرورش نشد. بیشتر نمایندگان مخالف وی او را به حضور در جریان اعتراضات پس از اعلام نتایج انتخابات ۱۳۸۸ متهم کردند. دو روز بعد حسن روحانی طی حکمی وی را به معاونت رئیس‌جمهور و ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور منصوب کرد. در ۱۰ بهمن ۱۳۹۲، نجفی از ریاست سازمان میراث فرهنگی استعفا کرد و حسن روحانی وی را به عنوان مشاور رئیس‌جمهور و دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران منصوب کرد. نجفی در تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۹۳ پس از رای آوردن استیضاح رضا فرجی‌دانا از وزارت علوم، سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شد و نود و پنج روز در این سمت بود. وی در تاریخ هشتم مرداد ۱۳۹۶ به عنوان یکی از کاندیدا‌های شهرداری تهران، این سمت را پذیرفت. در جریان رای‌گیری انتخاب شهردار تهران، هر شش گزینه دیگر کاندیداتوری شهرداری تهران، به نفع وی انصراف دادند.

زندگی شخصی

محمدعلی نجفی در دبیرستان مروی (۱۳۳۷–۱۳۴۹) واقع در ناصر خسرو تحصیلات متوسطه را با مدرک دیپلم ریاضی به پایان رساند و برای تحصیل مهندسی وارد دانشگاه صنعتی آریامهر شد که بعداً به ریاضی تغییر رشته داد.
پس از دریافت لیسانس ریاضی، در مهر ۱۳۵۳ وارد دوره دکترای مؤسسه فناوری ماساچوست (اِم آی تی) شد و تحصیل خود را زیر نظر برترام کاستانت در زمینه نظریه لی شروع کرد. رساله او درباره گروه لی بیشتر با نگاه جبری بود. در زمان انقلاب ۵۷، با وجودی که نزدیک به پایان کار بود، به ایران آمد و، چون به‌طور مستقیم وارد دوره دکترای ریاضی شده بود، به اصرار استادش، از کار‌های ناتمام رساله دکترایش به عنوان پایان‌نامه کارشناسی ارشد دفاع کرد و در هشتم فروردین ۱۳۵۸، بدون گرفتن مدرک دکترا خود به ایران آمد. به گفته بیژن ظهوری زنگنه، همکارش در دانشگاه صنعتی شریف، «مطمئناً می‌توانست به سهولت- به دلیل توانایی-هایش، مدرک دکترای خود را از ایران دریافت کند و نکرد و این باعث افتخار است که ایشان، همه جا آخرین مدرک رسمی خود را کارشناسی ارشد ریاضی نوشته‌است، در حالی که واقعاً شایسته مدرک دکترای ریاضی است».

ازدواج با میترا استاد

 محمد علی نجفی در اردیبهشت ۹۷ با میترا استاد ازدواج و تقریبا بعد یک سال در خرداد ۹۸ میترا استاد در منزل شخصی اش در منطقه سعادت آباد با ضرب گلوله تفنگ به قتل رسید؛ شواهد حاکی از آن است که قتل عمدی بوده و برخی از منابع خبری جزئیات بیشتری از آن را منتشر کرده اند.

اعتراف به قتل میترا استاد 

محمد علی نجفی ساعاتی پس از قتل همسر دومش، به گمانه ها در این باره پایان داد و خود را به عنوان عامل قتل به پلیس آگاهی معرفی کرد.

صدور حکم قصاص

۸ مرداد ۱۳۹۸ حکم قصاص محمد علی نجفی توسط دادگاه صادر و به وی اطلاع داده شد.

گذشت خانواده مقتول

۲۳ مرداد ۱۳۹۸ و پانزده روز پس از صدور حکم قصاص مسعود استاد (برادر مقتول) با انتشار پستی در شبکه های مجازی گذشت خانواده مقتول از قصاص نجفی را رسانه ای کرد.

آزادی نجفی

محمدعلی نجفی که به دلیل قتل میترا استاد، همسرش، در بازداشتگاه اوین به سر می‌برد، ساعاتی ۰۶ شهريور  با تودیع وثیقه آزاد شد.

• میترا استاد کیست؟